Kínverskt dagatal 2024 - Dreki
esdesiatročný cyklus
Í Kína til forna voru í einum mánuđi ţrjár tíu daga vikur sem nefndar voru sün. Vikudagarnir báru nöfn sem líka voru nefnd stofnar himins: ia, ji, ping, ting, wu, i, keng, sin, en, kuej.
Í einu ári voru tólf mánuđir eins og hjá okkur. Ţeir höfđu sín tákn sem nefnd voru greinar jarđar: c', čchou, jin, mao, čchen, s', wu, wej, en, jou, sü, chaj. Hver grein var svo nefnd eftir einhverju dýri. Ţau eru í ţessari röđ: rotta (u), uxi (niou), tígur (chu), héri (tchu), dreki (lung), höggormur (e), hestur (ma), hrútur (jang), api (chou), hani (i), hundur (čchüan) og ađ lokum svín (ču).
Hvađ kölluđu Kínverjar tímataliđ? Ţeir drógu nafniđ af hringrásunum tveimur sem getiđ var um: stofnum himins og greinum jarđar. Báđum hringrásum var komiđ fyrir í töflu hringrásartákna, en hún nćr yfir rétt 60 ár. Upphafsár ţessa tímatals er taliđ ár rottunnar, sem samsvarar ađ gregoríönskum hćtti árinu 2637 fyrir tímatal vort (árinu -2636 skv. ISO 8601). Áriđ 1984 hófst sjötugasta og áttunda hringrás. ??(začal osemdesiaty ??->sedmdesatý?? ôsmy cyklus.)??
Hvađa tímataliđ er notađ í Kína núna? Gregoríanskt tímatal var innleitt áriđ 1911, en ekki tekiđ í notkun fyrr en 1949. Ţó má enn sjá gamal tímataliđ í nokkrum dagblöđum.
Tafla hringrásartákna
stofnar himins | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
mu tré |
chuo eldur |
tchu jörđ |
žin málmur |
uej vatn | ||||||||
ia | ji | ping | ting | wu | i | keng | sin | en | kuej | |||
g r e i n a r j a r đ a r |
c' | 1 | 13 | 25 | 37 | 49 | ||||||
čchou | 2 | 14 | 26 | 38 | 50 | |||||||
jin | 51 | 3 | 15 | 27 | 39 | |||||||
mao | 52 | 4 | 16 | 28 | 40 | |||||||
čchen | 41 | 53 | 5 | 17 | 29 | |||||||
s' | 42 | 54 | 6 | 18 | 30 | |||||||
wu | 31 | 43 | 55 | 7 | 19 | |||||||
wej | 32 | 44 | 56 | 8 | 20 | |||||||
en | 21 | 33 | 45 | 57 | 9 | |||||||
jou | 22 | 34 | 46 | 58 | 10 | |||||||
sü | 11 | 23 | 35 | 47 | 59 | |||||||
chaj | 12 | 24 | 36 | 48 | 60 |